Απάντηση του Υπουργείου Παιδείας στο υπόμνημα του ΣΕΚ (14-9-2012)

Δημοσιευούμε την απάντηση του Υπουργείου Παιδείας στον ΣΕΚ. "... Σας αποστέλλουμε το από 14-09-2012 υπόμνημα του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων,  που μας διαβιβάστηκε από το Γραφείο Υπουργού με το αρ. πρωτ. 7777/18-09-2012 έγγραφο, σχετικά με προτάσεις για το ρόλο των Κοινωνικών Επιστημών και των Κοινωνιολόγων στο Ελληνικό Σχολείο καθώς και την από 14-09-2012 επιστολή τους που μας διαβιβάστηκε από το Γραφείο Υφυπουργού με το αρ. πρωτ. 766/04-11-2012 έγγραφο και παρακαλούμε να έχουμε την εισήγησή σας για το εν λόγω θέμα...."

Δείτε το έγγραφο του Υπουργείου και το υπόμνημα του ΣΕΚ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ,
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄

Βαθμός Ασφαλείας:
Να διατηρηθεί μέχρι:
Βαθμός Προτεραιότητας:

 Μαρούσι, 19-10-2012
Αρ. Πρωτ. 128497/Γ2

Ταχ. Δ/νση        :  Ανδρέα Παπανδρέου 37
Τ.Κ. – Πόλη       :  15180 – Μαρούσι
Ιστοσελίδα       :  http://www.minedu.gov.gr
Email                  :  t05sde49@minedu.gov.gr
Πληροφορίες   :  Σταθόπουλος Ν. (i.e.p. 17)
Τηλέφωνο        :  210 344 2227 - 3010
FAX                    :  210 344 3390

ΠΡΟΣ :
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Τσόχα 36
115 21 ΑΘΗΝΑ

ΚΟΙΝ.:
ΣΥΛΛΟΓΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ
e-mail: sek@sociology.gr

ΘΕΜΑ: Διατύπωση γνώμης

Σε απάντηση του: αρ πρωτ. 108587/Γ2/18-09-2012

    Σας αποστέλλουμε το από 14-09-2012 υπόμνημα του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων,  που μας διαβιβάστηκε από το Γραφείο Υπουργού με το αρ. πρωτ. 7777/18-09-2012 έγγραφο, σχετικά με προτάσεις για το ρόλο των Κοινωνικών Επιστημών και των Κοινωνιολόγων στο Ελληνικό Σχολείο καθώς και την από 14-09-2012 επιστολή τους που μας διαβιβάστηκε από το Γραφείο Υφυπουργού με το αρ. πρωτ. 766/04-11-2012 έγγραφο και παρακαλούμε να έχουμε την εισήγησή σας για το εν λόγω θέμα.

Συν.: 12 φύλλα

                                                                                                                                                                                                                                                                                                Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ



                                                                                                  ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗΣ









Εσωτερική Διανομή:
1. Γραφείο  Υπουργού(αρ. πρωτ. 7777/18-09-2012)
2. Γραφείο Υφυπουργού (αρ. πρωτ. 766/04-10-2012)
3. Δ/νση Σπουδών Δ.Ε.
    Τμήμα Δ΄

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ

Πλατ. Άγιων Θεοδώρων 3 Τ.Θ. 4239

Email: sek@sociology.gr τηλ. 210 3255521

                                                                                 

ΑΘΗΝΑ  14-9-2012

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

για το ρολο των κοινωνικων επιστημων και των κοινωνιολογων

στο ελληνικο σχολειο

Έχοντας υπόψη:

·         Την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου των κοινωνικών επιστημών στο ελληνικό σχολείο, ώστε να παράσχουν στο μαθητή βασικά εργαλεία κατανόησης και ερμηνείας της κοινωνικής, πολιτικής, πολιτισμικής και οικονομικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει και να συμβάλουν στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, κατά την οποία η ελληνική κοινωνία βιώνει πολυεπίπεδη κρίση

·         Την επιστημονική κατάρτιση και εμπειρία των εκπαιδευτικών του κλάδου ΠΕ10

·         Την ανάγκη αποτελεσματικότερης αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η κρατική εκπαίδευση, σε περίοδο αυξημένης στενότητας πόρων

Προτείνουμε:

1.       Ενίσχυση της παρουσίας των κοινωνικών επιστημών στο σχολικό πρόγραμμα, με εισαγωγή αντικειμένων της Κοινωνιολογίας σε όλες τις τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ως βασικών μαθημάτων, υποχρεωτικών για το σύνολο των μαθητών – Ενίσχυση της κοινωνικής εκπαίδευσης των μαθητών στο Δημοτικό.

2.       Διατήρηση του μαθήματος της Κοινωνιολογίας ως γενικής παιδείας,  αλλά και υποχρεωτικά εξεταζόμενου για εισαγωγή στα Πανεπιστημιακά Τμήματα κοινωνικών, νομικών και παιδαγωγικών επιστημών.

3.       Αξιοποίηση του ερευνητικού και συμβουλευτικού δυναμικού των κοινωνιολόγων, σύμφωνα με το Π.Δ. 159, Φ.Ε.Κ. 199/1.10.2009.

4.       Απόδοση των μαθημάτων  Α΄ ανάθεσης καθενός από τους κλάδους ΠΕ 9, ΠΕ 10, ΠΕ 13, σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους της ίδιας ομάδας, ως δεύτερη ανάθεση.  

5.       Υποχρεωτική συμμετοχή των εκπαιδευτικών ΠΕ10 (με συνδιδασκαλία) σε όλες τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου που εμπεριέχουν κοινωνική έρευνα, με αντικείμενο την καθοδήγηση ως προς τις ερευνητικές διαδικασίες.

6.       Συμπερίληψη των εκπαιδευτικών ΠΕ10 στις ειδικότητες που διδάσκουν με Α΄ ανάθεση τα μαθήματα Ιστορία και Τοπική Ιστορία (μέχρι σήμερα παραδόξως δεν προβλέπεται ούτε  Β΄ ανάθεση), Οικιακή Οικονομία, Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, Βιωματική δράση «Σχολική και Κοινωνική Ζωή», .

7.       Συμμετοχή των κοινωνικών επιστημών και του κοινωνιολόγου στη δομή του νέου Τεχνολογικού Λυκείου.

8.       Στελέχωση των φορέων υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου (ΚΕ.ΣΥ.Π., ΚΕ.Δ.Δ.Υ., Συμβουλευτικών Σταθμών) με κοινωνιολόγους.

9.       Εισαγωγή μαθημάτων κοινωνικών δεξιοτήτων στα Τ.Ε.Ε. Ειδικής Αγωγής και επαναξιολόγηση της ανάθεσης του μαθήματος της Κοινωνικής και Επαγγελματικής Αγωγής των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.

10.    Ανάληψη από τα Πανεπιστημιακά Τμήματα της παιδαγωγικής - διδακτικής κατάρτισης για την απόκτηση επάρκειας,

11.    Απόδοση έμφασης στην επιμόρφωση, με διοργάνωση επιμορφωτικών προγραμμάτων και λειτουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων ειδικά για εκπαιδευτικούς.

Οι προτάσεις μας παρουσιάζονται και τεκμηριώνονται αναλυτικά στο συνημμένο υπόμνημα.

υπομνημα

για το ρολο των κοινωνικων επιστημων και των κοινωνιολογων στο ελληνικο σχολειο

Με αφορμή τις πρόσφατες και τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο χώρο της εκπαίδευσης, ο Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων, τα Πανεπιστημιακά Τμήματα Κοινωνιολογίας και συναφών επιστημών και οι Σχολικοί Σύμβουλοι Κοινωνιολογίας επιθυμούν να  γνωστοποιήσουν τις θέσεις και τις προτάσεις τους αναφορικά με το νέο σχολείο, τις κοινωνικές επιστήμες, το μάθημα της Κοινωνιολογίας καθώς και τη θέση των εκπαιδευτικών κοινωνιολόγων (ΠΕ 10) στην εκπαίδευση.

Οι θέσεις και προτάσεις που ακολουθούν είναι βασισμένες στη μελέτη της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος από την Επιτροπή Παιδείας του Συλλόγου.

1. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ  

Το σημερινό σχολείο δεν αρέσει στα παιδιά, δεν έχει την εμπιστοσύνη των γονέων, δεν εμπνέει τους εκπαιδευτικούς. Είναι ένα σχολείο του παρελθόντος, μη ανταποκρινόμενο στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα.

Εμείς επιδιώκουμε ένα σχολείο που θα ανταποκρίνεται στα κοινωνικά δεδομένα, ελκυστικό στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, με στόχο την ολοκληρωμένη γενική μόρφωση των μαθητών, την καλλιέργεια νοητικής ευελιξίας και συναισθηματικών-κοινωνικών δεξιοτήτων, χωρίς την υποτίμηση σημαντικών γνωστικών αντικειμένων, ένα σχολείο που θα είναι ενιαίο, δημόσιο και θα αναπτύσσει τον κοινωνικό προβληματισμό, τη συμμετοχή και την αλληλεγγύη των μαθητών, που θα διαμορφώνει την ταυτότητα και ταυτόχρονα θα σέβεται τη διαφορετικότητα, που θα συνδέει τον άνθρωπο με την κοινωνία και το περιβάλλον, με γενικό σκοπό τον ολοκληρωμένο πολίτη, που θα μπορεί να συμμετέχει στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Σε αυτό το σχολείο η γνώση θα κατακτάται μέσα από τον προβληματισμό και την κατανόηση, την ενεργό συμμετοχή των μαθητών με τη μέθοδο της έρευνας, τη διαρκή επικοινωνία μαθητών-καθηγητών, τη συμμετοχή του σχολείου στην κοινωνία-κοινότητα και τη συμμετοχή της κοινωνίας στο σχολείο. 

2. Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Στο σχολείο που περιγράψαμε παραπάνω τα μαθήματα κοινωνικών επιστημών κατέχουν σημαντική θέση στα προγράμματα σπουδών όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, ως μαθήματα γενικής παιδείας, για το σύνολο των μαθητών.  Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια διαπιστώνεται μία τάση μείωσης του αριθμού του των διδασκομένων μαθημάτων κοινωνικού ενδιαφέροντος και των ωρών διδασκαλίας τους στο ελληνικό σχολείο.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Γενικού Λυκείου: Όταν άρχισε να μορφοποιείται το Νέο Λύκειο, στο οποίο είχαμε επενδύσει προσδοκίες, με έκπληξη συνειδητοποιήσαμε ότι μάλλον αυτό που προηγουμένως δημιουργούσε το πρόβλημα ήταν οι κοινωνικές επιστήμες: Εισαγωγή στο Δίκαιο και στους Πολιτικούς θεσμούς, Αρχές Οικονομίας (τουλάχιστον αρχικά), Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα, Ιστορία των Κοινωνικών Επιστημών, είτε εξοβελίστηκαν ολοκληρωτικά, είτε μετατράπηκαν σε επιλεγόμενα μαθήματα κατεύθυνσης, σαν οι κοινωνικές επιστήμες να αφορούν μόνο σε μαθητές που θα ακολουθήσουν συγκεκριμένες επαγγελματικές διαδρομές. Παρόμοιες σκέψεις υπήρχαν για την Κοινωνιολογία.

Το ζήτημα εδώ δεν είναι μόνο ότι οι κινήσεις αυτές θέτουν σε καθεστώς επαγγελματικής  ανασφάλειας ολόκληρες κατηγορίες εκπαιδευτικών, αλλά -κυρίως- ότι στερούν το μαθητή από βασικά εργαλεία κατανόησης και ερμηνείας της κοινωνικής, πολιτικής, πολιτιστικής και οικονομικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει.

Η αναγκαιότητα μύησης παιδιών και εφήβων στον τρόπο σκέψης που προωθούν οι κοινωνικές επιστήμες είναι πρόδηλη και ευρέως αποδεκτή. Η UNESCO ενδεικτικά, χαρακτηρίζει τις κοινωνικές επιστήμες δεξαμενή σκέψης, ρυθμιστή προτύπων και καταλύτη στη συνεργασία, προκειμένου να διευκολυνθούν οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί οι οποίοι ευνοούν τις οικουμενικές αξίες της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Από έρευνες, άλλωστε, της Επιτροπής Παιδείας του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων,  γνωρίζουμε ότι οι κοινωνικές επιστήμες αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της  εκπαίδευσης στην Ευρώπη  και στην Αμερική (όπου η Κοινωνιολογία διδάσκεται πάνω από έναν αιώνα), ώστε ο μαθητής να γίνει γνώστης των αλλαγών που συντελούνται και να αποκτήσει συναίσθηση της συμμετοχής του στις κοινωνικές ομάδες που τον περιβάλλουν αλλά και στους κανόνες που διέπουν την καθημερινότητα του.

Γιατί από τις επιστήμες αυτές ειδικότερα η Κοινωνιολογία είναι αναγκαία στο σύγχρονο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο; Ερανιζόμενοι από τους στόχους που το ίδιο το Αναλυτικό Πρόγραμμα θέτει, μπορούμε βάσιμα να ισχυριστούμε ότι με τη διδασκαλία της αξιοποιούνται η κοινωνιολογική σκέψη και τα κοινωνιολογικά εργαλεία για τη βαθύτερη κατανόηση της δυναμικής της κοινωνίας, την ανάπτυξη της αυτογνωσίας, της κοινωνικής συνείδησης και της κριτικής σκέψης, την αξιολόγηση διαφορετικών πηγών πληροφόρησης, την απόκτηση κοινωνικών αξιών και στάσεων, την καλλιέργεια σεβασμού για τη διαφορετικότητα, τον προβληματισμό για τις κοινωνικές επιδράσεις των νέων τεχνολογιών και της επιστήμης, με απώτερο στόχο τη δημιουργική ένταξη και παρέμβαση σε ένα πολυπολιτισμικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό περιβάλλον.

Το άρθρο 29 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού αναφέρει: «η εκπαίδευση του παιδιού πρέπει να αποσκοπεί...... Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τους γονείς του παιδιού, την ταυτότητά του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες...... Στην προετοιμασία του παιδιού για μια υπεύθυνη ζωή σε μία ελεύθερη κοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φύλων και φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής». Μία από τις κεντρικότερες προκλήσεις της εκπαίδευσης λοιπόν, είναι να καταστήσει τους μαθητές ικανούς να σέβονται την ταυτότητά τους, αλλά και να αναγνωρίζουν κοινωνικές προκαταλήψεις και στερεότυπα και να τα αποδομούν με τη χρήση των εμπειρικών δεδομένων. Από αυτή την άποψη, η κοινωνιολογική γνώση είναι πρωταρχικής σημασίας, εφόσον μπορεί να μειώσει την κοινωνική απόσταση μεταξύ ατόμων και ομάδων.

 Η συγκεκριμένη δυνατότητα αποκαλύπτει και ότι η σχέση της κοινωνιολογίας με τις ανάγκες της αγοράς δεν είναι ασύμπτωτη, δεδομένων των συνεχώς αυξανόμενων μετακινήσεων του εργατικού δυναμικού στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, που προαπαιτούν την κατανόηση των διαπολιτισμικών σχέσεων και των ιδιαιτεροτήτων τους.

Η ανάγκη για αναβάθμιση των μαθημάτων κοινωνικού ενδιαφέροντος στο σχολείο γίνεται ακόμη πιο επιτακτική στην τρέχουσα συγκυρία ειδικά, κατά την οποία αξίες, πρότυπα, συμπεριφορές και τρόποι διαβίωσης αλλάζουν ή καταρρίπτονται με τόσο ιλιγγιώδεις ρυθμούς, που ο σύγχρονος νέος δεν μπορεί να παρακολουθήσει, πολύ περισσότερο να διαχειριστεί. Η ένδεια σε μεγάλες μερίδες του πληθυσμού, η συνεπαγόμενη αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας, των διαπροσωπικών συγκρούσεων και των διομαδικών εντάσεων, η στροφή νέων προς ολοκληρωτικά πρότυπα ως αποτέλεσμα της επικράτησης προκαταλήψεων και στερεοτυπικών τρόπων σκέψης, καλούν σε συναγερμό την εκπαιδευτική κοινότητα, η οποία οφείλει να προχωρήσει σε παρεμβάσεις που θα αμβλύνουν στο μέτρο του δυνατού τις (αντι)κοινωνικές συνέπειες της πολυεπίπεδης κρίσης που βιώνει η χώρα.

Η εδραίωση των κοινωνικών επιστημών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης πρέπει να είναι μόνο το πρώτο βήμα. Όπως αναλυτικά αναφέρουμε παρακάτω, η διοίκηση της εκπαίδευσης μπορεί να επενδύσει στους επαγγελματίες που έχει στη διάθεσή της, ώστε να οργανωθούν παρεμβάσεις για την αποτροπή της πλήρους διάρρηξης του κοινωνικού ιστού.

3. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΥ ΣΕ ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Σε αυτό το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο που περιγράψαμε, η παρουσία κοινωνικών επιστημόνων και ιδιαίτερα κοινωνιολόγων παρέχει πολλαπλές ευκαιρίες για την ελληνική εκπαίδευση. Πρόκειται για ιδιαίτερη περίπτωση εκπαιδευτικών που μπορούν, βάσει του αντικειμένου και της κατάρτισής τους, να αξιοποιηθούν εντός και εκτός της σχολικής αίθουσας.

Συγκεκριμένα, με βάση και τα κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα των κοινωνιολόγων, Π.Δ. 159, Φ.Ε.Κ. 199/1.10.2009, τ. 1, ο ρόλος τους στην εκπαίδευση μπορεί και πρέπει να είναι τριπλός: διδακτικός (άρθρο 1 παρ. α'), ερευνητικός (άρθρο 1 παρ. θ' και ι’ ), συμβουλευτικός (άρθρο 1 παρ. ι’).

α) Σχετικά με το διδακτικό ρόλο, αναλυτικές προτάσεις καταγράφονται στις επόμενες ενότητες. Οι θέσεις μας όμως μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

·        Στοιχεία της Κοινωνιολογίας είναι αναγκαίο να διδάσκονται στο Δημοτικό, σε όλες τις τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στο Τεχνολογικό Λύκειο και στην Ειδική Αγωγή, ως βασικά υποχρεωτικά μαθήματα, που θα απευθύνονται στο σύνολο των μαθητών.

·        Οι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ10 έχουν την επιστημονική κατάρτιση που τους επιτρέπει να διδάξουν αποτελεσματικά,  προσδίδοντας μία ευρύτερη οπτική,  μαθήματα όπως η Ιστορία και Τοπική Ιστορία, η Οικιακή Οικονομία, οι Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων.  Χρειάζεται επομένως να προστεθούν στις ειδικότητες που τα διδάσκουν κατά προτεραιότητα. Στη Δράση «Σχολική και Κοινωνική Ζωή» ακόμη, οι κοινωνιολόγοι μπορούν να έχουν ουσιαστικό ρόλο, ως οργανωτές-εμψυχωτές.

  β)  Όσον αφορά στην έρευνα, οι κοινωνιολόγοι μπορούν να εργαστούν ως ερευνητές και στην εκπαίδευση.

Με βάση και το 10ετές παράδειγμα της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης, μπορούν να οργανώσουν έρευνες στα σχολεία για διάφορα θέματα, τα αποτελέσματα των οποίων θα χρησιμεύσουν για την ανάδειξη προβλημάτων της εκπαίδευσης και συνακόλουθα για την αναζήτηση λύσεων προς αντιμετώπισή τους. Η ενδοσχολική βία, η σχολική διαρροή, η ενδοοικογενειακή βία, η ξενοφοβία, αποτελούν ζητήματα αιχμής για την ελληνική κοινωνία, που αν δε μελετηθούν δεν υπάρχει και η δυνατότητα να αντιμετωπιστούν. Οι έρευνες μπορούν να πραγματοποιούνται από ομάδα κοινωνιολόγων σε κάθε Διεύθυνση αλλά μπορεί να υπάρξει και περιφερειακός ή και πανελλαδικός συντονισμός των ομάδων με κοινά θέματα. Όπως προτείνουμε στη συνέχεια εξάλλου, υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης των ερευνητικών δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών ΠΕ10 στο πλαίσιο του μαθήματος της Ερευνητικής Εργασίας.

γ) Οι κοινωνιολόγοι μπορούν επίσης να στελεχώσουν την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση «ως κοινωνιολόγοι σύμβουλοι, με αντικείμενο την εποπτεία, την έρευνα, την ανάλυση και την επίλυση προβλημάτων»  της σχολικής ζωής και τη στήριξη των μαθητών που βιώνουν την πολυεπίπεδη κρίση σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη φάση της ζωής τους. Οι σχέσεις μαθητών-γονέων-καθηγητών, οι διαφυλικές σχέσεις, η ετερότητα, η βία αποτελούν ζητήματα στα οποία οι κοινωνιολόγοι μπορούν να παρέμβουν θετικά.

 Από την πρόβλεψη αυτή εξάλλου καταδεικνύεται και η αναγκαιότητα της παρουσίας των κοινωνιολόγων και στις δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου (ΚΕ.ΣΥ.Π., ΚΕ.Δ.Δ.Υ., Συμβουλευτικοί Σταθμοί).

Η υλοποίηση των διατάξεων του συγκεκριμένου Προεδρικού Διατάγματος, δεν είναι μόνο νομικά συνιστώμενη, αλλά και απόλυτα επωφελής για την ενίσχυση του τρωθέντος κοινωνικού κράτους σε ένα χώρο του οποίου η κατάσταση συνιστά πρόκριμα για τη συνολική πορεία της χώρας. Το μεγάλο πλεονέκτημα των αλλαγών που προτείνουμε, είναι ότι προϋποθέτουν μόνο βούληση για θεσμικές ρυθμίσεις και όχι επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Είμαστε στη διάθεσή σας για το λεπτομερή σχεδιασμό των αλλαγών.

4. Προτάσεις για εισαγωγή γνωστικών αντικειμένων.

Βασική μας θέση, όπως αναφέρθηκε, είναι ότι η εισαγωγή του μαθήματος της Κοινωνιολογίας ή αντικειμένων της Κοινωνιολογίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί  ζήτημα μείζονος σημασίας για τη μελλοντική πορεία των μαθητών και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής γενικότερα.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, πέραν του μαθήματος «Μελέτη περιβάλλοντος» που, μεταξύ των άλλων, παρέχει στοιχεία κοινωνικής και πολιτικής εκπαίδευσης, στην Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού υπάρχει το μάθημα «Κοινωνική και πολιτική αγωγή» για μία ώρα σε κάθε τάξη.

Προτείνουμε:

α) Την αλλαγή του τίτλου του μαθήματος σε «Κοινωνικά θέματα - Εισαγωγή στην κοινωνική και πολιτική αγωγή»

β) Την προσθήκη διδακτικών ενοτήτων με αναφορά στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και στα κοινωνικά προβλήματα της εποχής μας.

γ) Την αύξηση των ωρών διδασκαλίας σε δύο ώρες, ώστε να μπορούν να προσεγγιστούν τα θέματα με επάρκεια.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ

Προτείνουμε:

α) Την εισαγωγή μαθήματος στην Α΄ και Β΄ Γυμνασίου  με τίτλο «Σύγχρονα Κοινωνικά Θέματα – Σύγχρονες Κοινωνικές Λύσεις»

 β) Να παραμείνει η 2ωρη διδασκαλία του μαθήματος της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί για το νέο σχολείο, καθώς θεωρούμε ότι:

·          είναι απολύτως απαραίτητη για τον κοινωνικό και πολιτικό εγγραμματισμό των μαθητών,

·         δεν επαρκεί η μία ώρα για τη βιωματική προσέγγιση της μεγάλης ποικιλίας θεμάτων που τίθενται και για την επίτευξη των στόχων των Αναλυτικού Προγράμματος.

γ) Την αύξηση των ωρών διδασκαλίας σε δύο του μαθήματος της Κοινωνικής και πολιτικής αγωγής στα Εσπερινά και τα Σχολεία Ειδικής Αγωγής.

ΛΥΚΕΙΟ

Όπως ήδη αναφέρθηκε, τα μαθήματα κοινωνικών επιστημών, τα οποία και πριν τις πρόσφατες αλλαγές αντιμετωπίζονταν ως ήσσονος σημασίας, έχουν περιοριστεί σημαντικά στο Λύκειο, παρότι  λίγο πριν την ενηλικίωση, είναι κρίσιμη η κατανόηση και ερμηνεία των κοινωνικών φαινομένων. Τα στοιχεία Κοινωνιολογίας που διδάσκονται σε προγενέστερες του Λυκείου τάξεις δεν μπορούν παρά να έχουν ένα χαρακτήρα πρώτης εξοικείωσης, ενώ οι γνωστικές δομές ενός εφήβου 15-18 ετών είναι έτοιμες να επεξεργαστούν με περισσότερο εκλεπτυσμένο τρόπο τις έννοιες και τις μεθόδους των συγκεκριμένων μαθησιακών αντικειμένων. Τα αντικείμενα αυτά είναι αναγκαίο, επομένως, να αποτελούν βασικά υποχρεωτικά μαθήματα για το σύνολο των μαθητών.

Προτείνουμε:

α) Στην Α΄ Λυκείου (και σύμφωνα με παλαιότερη πρόταση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου), εισαγωγή μαθήματος με τίτλο «Εισαγωγή στις Κοινωνικές Επιστήμες».

β) Στη Β΄ Λυκείου επαναφορά του μαθήματος  «Προβλήματα της Κοινωνίας και του Ατόμου - Αναφορά στις Κοινωνικές Επιστήμες», με επικαιροποίηση του παλαιού βιβλίου που διδασκόταν στη Γ΄ Ε.Π.Λ. Για το μάθημα αυτό προτείνεται εργαστήριο  όπου οι μαθητές θα ασκούνται στην πραγματοποίηση μικρών ερευνών, στην ποιοτική ανάλυση εφημερίδων, περιοδικών, έρευνα με χρήση Η/Υ κ.α.

Ακόμη, επαναφορά  του μαθήματος Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα, ενός μαθήματος που προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών και προσφέρει σημαντική γνώση για την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή των Αρχαίων Ελλήνων.

 γ) Στη Γ΄ Λυκείου διατήρηση του μαθήματος «Κοινωνιολογία» ως γενικής παιδείας,  αλλά και υποχρεωτικά εξεταζόμενου για εισαγωγή στα Πανεπιστημιακά Τμήματα κοινωνικών, νομικών και παιδαγωγικών επιστημών.

Τέλος, στο πλαίσιο του νεοεισαχθέντος μαθήματος Ερευνητική Εργασία, που από το σχολικό έτος 2012 - 2013 θα διδάσκεται στις Α΄ και Β΄ τάξεις του Λυκείου, δίνεται η δυνατότητα να εκπονούνται έρευνες για τη μελέτη ζωτικών κοινωνικών θεμάτων από τους μαθητές με τη συμβολή των κοινωνιολόγων καθηγητών τους και την καθοδήγηση των Σχολικών Συμβούλων Κοινωνιολογίας και του Υπουργείου Παιδείας. Με την προϋπόθεση της αυστηρής τήρησης των κανόνων της ερευνητικής δεοντολογίας και με συντονισμό ως προς την επιλογή της θεματολογίας και την επεξεργασία των αποτελεσμάτων της έρευνας, θα μπορούν να συγκεντρώνονται σημαντικά στοιχεία τόσο σε επίπεδο τοπικό, όσο και περιφέρειας και επικράτειας. Επομένως προτείνουμε τροποποίηση των οδηγιών για την οργάνωση και διδασκαλία του μαθήματος, με συμπερίληψη των εκπαιδευτικών ΠΕ10 στις ειδικότητες που οπωσδήποτε αναλαμβάνουν τουλάχιστον μία από τις Ερευνητικές Εργασίες. Παράλληλα, προτείνουμε άμεση συνεργασία μεταξύ Υπουργείου, Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων, Σχολικών Συμβούλων Κοινωνιολογίας και πανεπιστημιακών και ερευνητικών φορέων για κοινωνικά θέματα, με σκοπό την επεξεργασία των διαδικασιών με τις οποίες θα προωθηθεί η ένταξη αυτού του είδους και επιπέδου κοινωνικής έρευνας στο σχεδιασμό των Ερευνητικών Εργασιών.

Με την έγκριση της πρότασής μας θα υπάρξει τριπλό όφελος:

·         Εκπόνηση κοινωνικών ερευνών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο με σχεδόν μηδενικό κόστος για το ελληνικό κράτος

·         Άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία, ένας στόχος ετών που παραμένει εν πολλοίς ανεκπλήρωτος

·         Εξοικείωση των μαθητών με τα αντικείμενα και τις μεθόδους της έρευνας και βιωματική συμμετοχή σε όλες τις ερευνητικές φάσεις.

5. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ τις αναθέσεις μαθημάτων

Το ισχύον σύστημα αναθέσεων των μαθημάτων εξαιρεί τους εκπαιδευτικούς του κλάδου ΠΕ10 από τη διδασκαλία μαθησιακών αντικειμένων που κατ’ εξοχήν είναι συμβατά με τα γνωστικά τους εφόδια, στερώντας τη μαθησιακή διαδικασία από τη χρήσιμη κοινωνιολογική οπτική. Η υιοθέτηση των προτάσεων που ακολουθούν, θα δώσει επιπλέον μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ευελιξία στην κατανομή και αξιοποίηση των υπηρετούντων εκπαιδευτικών στα σχολεία, σε μία περίοδο κατά την οποία τα μέσα σε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους είναι πενιχρά.

Προτείνουμε:

α) Τα μαθήματα Α΄ ανάθεσης καθενός από τους κλάδους ΠΕ 9, ΠΕ 10 και ΠΕ 13, να δίνονται ως δεύτερη ανάθεση σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους της ίδιας ομάδας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το μάθημα Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων της Γ΄ Γενικού Λυκείου δεν ανατίθεται σε Κοινωνιολόγους έστω με Β΄ ανάθεση, παρά την ιδιαίτερη συνάφειά του με το αντικείμενο σπουδών τους.

β) Να προβλεφθεί για τους εκπαιδευτικούς ΠΕ10 η συμμετοχή (με συνδιδασκαλία) σε όλες τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου που εμπεριέχουν κοινωνική έρευνα -ακόμη και αν οι ίδιοι δεν είναι οι βασικοί υπεύθυνοι για την επίβλεψή τους-, ώστε να έχουν καθοδηγητικό ρόλο ως προς τις ερευνητικές διαδικασίες, οι οποίες άλλωστε αποτελούν τον πυρήνα του μαθήματος. Η πρότασή μας αυτή εδράζεται στην αναγκαιότητα να αποκατασταθεί ο ερευνητικός προσανατολισμός του μαθήματος, να διασφαλιστούν οι θεμελιώδεις όροι της ερευνητικής μεθοδολογίας και να υποστηριχθούν συνάδελφοι και μαθητές, αφού είναι δεδομένο ότι τουλάχιστον από πλευράς επιστημονικής κατάρτισης, αν όχι και επαγγελματικής εμπειρίας, οι κοινωνιολόγοι είναι οι πλέον αρμόδιοι εκπαιδευτικοί για την εξοικείωση των μαθητών με τη μεθοδολογία της κοινωνικής έρευνας. Ο προσδιορισμός των θεμάτων στα οποία θα συμμετέχουν κοινωνιολόγοι και οι ώρες που θα τους ανατίθενται με συνδιδασκαλία, μπορούν να αποφασίζονται από το Σύλλογο Διδασκόντων, κατά τη διαδικασία συζήτησης των προτάσεων που κατατίθενται για την πραγματοποίηση των Ερευνητικών Εργασιών.

γ) Οι εκπαιδευτικοί ΠΕ10, δεδομένης της επιστημονικής κατάρτισής τους, να διδάσκουν με Α΄ ανάθεση τα εξής μαθήματα:

·         Ιστορία και Τοπική Ιστορία: Οι κοινωνιολόγοι διαθέτουν τα εφόδια για τη διαμόρφωση της ιστορικής οπτικής των μαθητών, την κατανόηση του παρελθόντος σε συνάρτηση με τις εκάστοτε κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικές συνθήκες, τις διαπολιτισμικές αλληλεπιδράσεις και τη διασύνδεσή τους με το παρόν. Τα προγράμματα σπουδών του συνόλου των Πανεπιστημιακών Τμημάτων από τα οποία έχουν αποφοιτήσει οι εκπαιδευτικοί ΠΕ10, με πληθώρα ιστορικών αντικειμένων, πιστοποιούν την ανάγκη να συγκαταλεχθούν στις ειδικότητες Α΄ ανάθεσης. Η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμη πιο πρόδηλη, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός σε αυτό τον κλάδο εντάσσονται απόφοιτοι των Τμημάτων «Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας» και «Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας». Επισημαίνεται ότι παραδόξως μέχρι σήμερα οι εκπαιδευτικοί ΠΕ10 δε δικαιούνται να διδάξουν τα μαθήματα αυτά ούτε με δεύτερη ανάθεση!

·         Οικιακή Οικονομία: Το μάθημα κρίνεται σκόπιμο να διδάσκεται από κοινωνιολόγους παράλληλα με τους εκπαιδευτικούς ΠΕ15, καθώς ευρύ φάσμα  του περιεχομένου του βιβλίου της Γ΄ Γυμνασίου είναι αμιγώς κοινωνιολογικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε μέρος της θεματολογίας της Οικιακής Οικονομίας: οικογένεια, μορφές συμβίωσης, μορφές βίας, ηλικιακές-πολιτισμικές ομάδες, διαγενεακή αλληλεγγύη, κοινωνικοποίηση, Μ.Κ.Ο., εθελοντισμός, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, Μ.Μ.Ε. κ.α.

·         Βιωματική δράση «Σχολική και Κοινωνική Ζωή»: Οι στόχοι που αναφέρονται στον οδηγό σπουδών είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και η δημιουργία κατάλληλου κλίματος, ώστε να προάγεται η ψυχοκοινωνική προσαρμογή των μελών της σχολικής κοινότητας και να διευκολύνεται η μάθηση. Θεωρούμε ότι οι κοινωνιολόγοι ως κοινωνικοί επιστήμονες και ερευνητές μπορούν να αναλάβουν πρωταρχικό ρόλο στη θεματική αυτή, όπου έννοιες όπως η κοινωνικοποίηση, η αυτογνωσία και οι διαπροσωπικές σχέσεις απαιτούν γνώσεις Κοινωνιολογίας και Συμβουλευτικής που άπτονται του αντικειμένου τους.

·         Σχολικός Επαγγελματισμός Προσανατολισμός: Οι κοινωνιολόγοι έχουν την κατάρτιση που τους επιτρέπει να εκτιμούν την κοινωνική και επαγγελματική δυναμική. Επομένως είναι αναγκαίο για την καθοδήγηση των μαθητών να συμπεριληφθούν στις κατηγορίες των εκπαιδευτικών που κατά προτεραιότητα διδάσκουν το αντικείμενο.    

6.  ΠΡΟΤΑΣΗ  ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

Η προηγούμενη, επιτυχημένη, εμπειρία και παρουσία του κοινωνιολόγου στη λειτουργία του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου δείχνει, σε συνδυασμό με τα βασικά σημεία της εισηγητικής έκθεσης, το δρόμο της ουσιαστικής συμμετοχής των κοινωνικών επιστημών και του κοινωνιολόγου στη δομή του νέου Τεχνολογικού Λυκείου.

Ο κοινωνιολόγος έχει την επιστημονική κατάρτιση, όπως προκύπτει από τα προγράμματα σπουδών των Πανεπιστημιακών Τμημάτων,  να διδάξει στην Α’ Λυκείου για παράδειγμα τα μαθήματα της Αγωγής Υγείας και της Προσχολικής Αγωγής, καθώς και το υπό σχεδιασμό μάθημα που θα αποσκοπεί στην πολιτειακή διαπαιδαγώγηση των μαθητών. Επίσης και άλλα μαθήματα ειδικότητας, που θα υπάρχουν στις υπόλοιπες τάξεις του Τεχνολογικού Λυκείου.

Η εισηγητική έκθεση του Υπουργείου Παιδείας στηρίζει τη δημιουργία αλλά και τη λειτουργία του νέου Τεχνολογικού Λυκείου μεταξύ άλλων στην καλλιέργεια των βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων που είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη της προσωπικότητας και την κοινωνική ένταξη. Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται ότι η δημιουργία του νέου Τεχνολογικού Λυκείου στηρίζεται στην κοινωνική και ανθρωποκεντρική αντίληψη για την εκπαίδευση και το μέλλον της. «Η Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί μια ισχυρή συνιστώσα  για δημιουργική άμιλλα με κοινωνική συνοχή. Σε αυτό  το πλαίσιο, στηρίζει την ανάπτυξη της χώρας και προετοιμάζει τους νέους για την είσοδό τους στην ενεργό επαγγελματική και κοινωνική ζωή και γι’ αυτό η σύνδεσή της με το εργασιακό και αναπτυξιακό περιβάλλον είναι απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε. Ιδιαίτερα  σήμερα  που το σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις σε σχέση με την παρούσα κοινωνική και οικονομική κρίση και την ανάγκη για οργανωμένη, συλλογική και πολύπλευρη προσπάθεια υπέρβασης αυτής της κρίσης».

Η εισαγωγή στο Τεχνολογικό Λύκειο μαθήματος Κοινωνικών Επιστημών που θα ανταποκρίνεται στις παραπάνω αρχές, θα λειτουργήσει ενισχυτικά για την κοινωνική συνοχή και θα προσφέρει τη δυνατότητα στο μαθητή και αυριανό επαγγελματία να αποκτήσει τις κοινωνικές και επαγγελματικές δεξιότητες που θα τον βοηθήσουν στην κατανόηση του νέου κοινωνικού και εργασιακού περιβάλλοντος. Για αυτό το σκοπό θα μπορούσε επαναφερθεί, όπως και στο Γενικό Λύκειο, το μάθημα «Προβλήματα της Κοινωνίας και του Ατόμου - Αναφορά στις Κοινωνικές Επιστήμες», και να αξιοποιηθεί, μετά από επικαιροποίηση, του παλαιό βιβλίο που διδασκόταν στη Γ΄ Ε.Π.Λ.

Το μάθημα των Κοινωνικών Επιστημών πρέπει να αποτελέσει το τέταρτο μέλος στη διδασκαλία μαθημάτων βασικών δεξιοτήτων στη Α’ Λυκείου, καθώς επίσης και στη Β΄ Λυκείου.

7. Για τους φορείς υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου  (ΚΕ,ΣΥ.Π., ΚΕ.Δ.Δ.Υ., ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ)

Οι φορείς υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου ΚΕ.ΣΥ.Π., ΚΕ.Δ.Δ.Υ., Συμβουλευτικοί Σταθμοί χρειάζεται να ενισχυθούν και να αναπτυχθούν.

Η στελέχωση αυτών των φορέων είναι αναγκαίο να περιλαμβάνει και κοινωνιολόγους.

8. Για τα σχολεία ειδικής αγωγής

Ο Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων αποδίδει μεγάλη σημασία στα σχολεία της ειδικής αγωγής. Θεωρεί ότι ο ρόλος του κοινωνιολόγου σε αυτά τα σχολεία είναι σημαντικός.

Ζητούμε:

α) Την επαναξιολόγηση της ανάθεσης του μαθήματος της Κοινωνικής και Επαγγελματικής Αγωγής των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.

β) Την εισαγωγή μαθημάτων κοινωνικών δεξιοτήτων στα Τ.Ε.Ε. Ειδικής Αγωγής και την ανάθεσή τους σε κοινωνικούς επιστήμονες

γ) Την εισαγωγή, όπως προαναφέρθηκε,  των κοινωνιολόγων στις δομές των ΚΕ.Δ.Δ.Υ

δ) Τη δημιουργία οργανικών θέσεων ΠΕ 10 στις δομές των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ, Τ.Ε.Ε. Ειδικής Αγωγής και ΚΕ.Δ.Δ.Υ.

9. Για την επιμόρφωση και την παιδαγωγικη επάρκεια

Προτείνουμε:

α) Κατάργηση της πρόβλεψης για απόκτηση παιδαγωγικής επάρκειας από την ΑΣΠΑΙΤΕ όσον αφορά στους κοινωνιολόγους.

β) Ανάληψη από τα Πανεπιστημιακά Τμήματα της παιδαγωγικής - διδακτικής κατάρτισης για την απόκτηση επάρκειας, σε συνεργασία με το Σύλλογο Ελλήνων Κοινωνιολόγων και τους Σχολικούς Συμβούλους Κοινωνιολογίας.

γ) Διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ΠΕ10 σε παιδαγωγικά-διδακτικά ζητήματα και άμεση ένταξή τους στα προγράμματα επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη.

δ) Λειτουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων ειδικά για εκπαιδευτικούς.

Ευχόμενοι να επιτύχετε στο έργο σας, είμαστε στη διάθεσή σας για τη συνεργασία που απαιτείται, ώστε να συμβάλουμε στη δόμηση ενός εκπαιδευτικού συστήματος που θα απαντά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις πολλαπλές προκλήσεις που θέτουν τα σύγχρονα κοινωνικο-οικονομικά δεδομένα.

                                                                                                   

Για το Δ.Σ. του Σ.Ε.Κ.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                                          Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ                                                                                                                                              

ΛΙΑ ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ                                                                     ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΣ